NOVEMBER 14

A hma zan aṭang chuan March ni 16 lo thleng mai tur chu a nghahhlelhawm hle
mai a. Zante chu rei bik  riau hian a hriat a. Zan a ral a, khawchhakah ni a chhuak leh a nih ngai chuan kum tawp ekzam kan zawh ni a ni dawn a, a nghahhlelhawm duh hle a. ‘Naktuk’ chu lo thleng thuai turin a tua te pawh chuan kan nghakhlel ṭheuh hlawm a. Rina pawh a nghakhlel ber zinga mi a ni.
    Rina hi thingtlang mi a ni a. Khaw lian lem lo, In zathum vel lêk awmna khua, khawchhak tlang dunga piang leh seilian a ni a. Thiamna sang zawk puak chhuah tuma Aizawl-a college zawm hlim a ni. A unaute nen mi In luahin an khawsa ve nawk nawk a. Class kala nitin a chhuah ve takah chuan ṭhian tharte a chhar belh ve zel a. Chu’ng a ṭhian chhar tharte zingah chuan a nuna mi bik ni rêng tawh tur leh engtik khawtikah mah a theihnghilh ngai tawh loh tur, Malsawmi pawh a tel ve a. A ni telin an inkawmngeih deuh deuh a,an  inngaina tial tial a, hun eng emaw ti hnuah phei chuan ṭhian satliah nihna chu hlipin, an khawvel chu hmangaihnain an awp bet ta hial a. Rina tan chuan tum lawk loh mang ṭhami nei ang a inchan rûm rûm a awl hial ta ve ang!
Zanah tui takin Rina chu a mu a, a harh meuh chuan ni thar duhawm tak chuan leilung hmel a lo pho lang iarh tawh a. A  inbengkang a, lehkha a chhiar a, tukṭhuan eikhamah phur takin a chhuak nghal nalh a. Ekzam hall a thlen chuan Malsawmi chuan hlim hmel pu a lo nuih vêr vêr chungin a kutin a lo hui zeuh a, Rina tan pawh hmuh hmaih thiang a ni bik tlat lo. Ṭhian dangte’n an bula ṭhu tura an sawmna te chu mênah thlakin a kal pel zel a, Malsawmi bulah chuan a ṭhu ta ngei a. Inchhuang lo ti tawk lah bo lo, mah se eng nge pawi? A lungdi berin a sel loh a hnu hmanah. Rina chuan, “Lengdang tawnah hawilopar ka thliak e” tih chu changvawnah a neih a, chu aia tu hlu chu Malsawmi tan pawh a awm bik chuang lo, a awm loh mai piah lamah tun dinhmunah khêr hi chuan a tan ṭangkaina a awm hek lo.
    Amah lo star-tu leh lo ngaizawngtu te’n chumi ṭuma a chunga ṭawng deng khawng tak tak an lo phuhchhuak pawh chu awm lo lutuk a ni hran lo. Anni ho chu a tukkhum chhah lam a chawn tlat a, mi pakhat hnenah a hmangaihna a hlan miau a, chung mite chuan Malsawmi nena an inkar thu a chhiat theihna tura ṭawngkam mei nei tak tak an lo phuh chhuak ṭhin pawh chu an mawh love.
    Chhan zawh hman loh hlaua midang te’n question paper leh an chhanna bak ena khawdang an hawi hman meuh loh lai te chuan anni pahnih chu an inmelh zeuh zeuh reng a, an exam chhan chu ṭul sateh mah se an induh tawnna chuan in en fo lo thei lovin a siam a, ṭawngka a sawi thiam loh tur hmangaihna an inhlan mawlh mawlh reng a. Tu khawkhain hrethiam ve lo mah se an pahnih chuan an inhrethiam hle lawi a. Ekzam pawh chu an zo fel ta a.
    Tih tur ṭul an neihte ti pahin bazar-ah te hlim takin an leng kual a, an hlimna chu teh chhuah sen a ni hauh lovang! An hlim a ni tawp mai. Amaherawhchu, Aizawl-a awm nghet a nih ve loh avangin a rang thei ang bêra an khaw lama haw a ngai dawn tih Rina chuan a hai lo. A hre khiau a, a ngaihtuahna pawh chu chuan a luah ṭan ta. “He lei hi zawng lungduhte inṭhenna hmun, hun nunrawng takin a zia a chhuah a, inthlahlel taka lengdun ṭhinte tana ṭhenna ni kawla a lo herchhuahna hmun a ni si...” tih te ngaihtuah ràn chungin Malsawmi hnenah chuan inthlahrung takin, “Sawmte, kan exam chu kan zo ta mai si a, duhin duh lo mah ila kan khaw lamah ka haw thuai a ngai dawn chu a ni si a le. Ka ngai dawn ngei mai che. Mahse i lo rinawm rêng ang tih ka ring a, chutih rual a ka hlauh ber, ka haw hreh êm êm chhan chu, kan inhmuh loh hlanin midang min lo neihsan ang a, kan inhmuh leh hunah tum loh dan lutukin thil a thlen ka hlau a ni” a ti zuai raih a. A  hmel aṭang chuan a huphurh tak zet tih a hriat theih a.
    Malsawmi chuan a melh rálh a, engmah a sawi ve chuang lo. Rina vêk chuan, “Eng chen nge kan in hmuh dawn loh kan hre lo ti raw, eng chen pawh nise rinawm takin lo awm la, kei pawh i tan ka rinawm reng ang a, kan in hmuh leh hun tur nghakhlel takin thlir dun ang aw”, tiin a thiam tawka uarin a’n sawi ve bauh bauh a. Mahse Malsawmi chhanna chu, “Ni e” tih zawng a ni!
    Chu chhanna chuan a ngaihtuahna chu a khawih nasa lehzual a. Sawi chhuah pawh a tum lêm loh chu  a sawi ngei a ngai dawn ta niin a lang, mah se a la insum thei hram a. He thu lungrun tak hi erawh a sawi chhuak hram, “Sawmte, duhin duh lo mah  ila nang nena kan inkawp reng hi a rem loh hun a awm mai thei a, tunah i Lungdi a min chhal hi ka lawm a, mak pawh ka ti hial a ni. Mahse, thil thui tak ka ngaihtuahin hetiang hian kan hlim rêng theih loh rinna ka nei tlat. Rilru dang put nite pawh ila nei thei, kei aia ṭha an tam a, chu’ng mi ṭha i tawn nan ni pawh a lo la chhuak mai thei, chutih hunah chuan i thinlung phekah hmun ka chang rêng thei tawh dawn lo, i lak aṭanga inthiar fihlim ngaih ni pawh a awm thei a, chutianga rilru dang ilo pu ta anih pawhin tlang takin min hrilh ang che aw. ‘Thil rêng rêng chu a sârhu lai hi tihdam a awlsam hun lai a ni ṭhin a nia’ ” a tih laite chuan Malsawmi rilruah chuan eng tak awm ang maw?
    Rina hi mahni inring tawk tak, mi tih theih ang chu ti thei ve zel tura inngai tlat ṭhin a ni. Mahse Malsawmi lakah hi chuan eng tham mah ni lovah a inngai tlat thung. Amah leh amah pawh mak a inti hle ṭhin. Malsawmi ve thung chu Aizawl-a khawsa hlun, pianphungah pawh hleitling ṭha tak a ni a, ngo lam thuah erawh hang lam rawng a kai  deuh hlek a, mah se hmel ṭhat lam thuah chuan chhia ti a sawi tur chi a ni hauh lo thung. Rina chuan eng vanga phu lo  inti tlat nge a nih a inzawt fova, a chhan ni bera a ngaih chu an dinhmun leh khawsak rel in ang lo lutuk chu a ni. “Hmangaihnain phu loh a nei lo” tih te hi a letling chiaha ziah ni se, a tan chuan a pawmawm zawmah ngei ang.
    Rina chu a pindanah amah chauhin a awm a, “Mihring ve mai a ni, phu loh bikna ka nei lo, mah se thingtlang leh khawpui nun inthlauhna chuan induh takte inkarah pawh inthlahrunna a tuh a, Kei leh Ka Sawmtei pawh min hmer tel ve si maw!! Kan karah hêm azawnga hêm lian ber mai a zep ṭan mek chu a ni si a maw....” An  class an picnic ṭuma an thlalak chu a en a, “He hun hi kan hlim ber ni a ni mai ang maw? A pamhmai dawn mang e....” ti rilru chungin a thlek vang vang a. “Kan rilru kan inhriat sak vek thei lo hi chu a pawi mang e, Sawmte, ka rilru hi hria la chu ka dam sawng sawng na turin eng thu emaw chu min hrilh ve ngei tur a nia le...”
    Rina chu an khuaah chuan a haw ta a, result nghakin a awm ta vang vang, a lung a leng ṭhin hle a. A Sawmte-i tawn leh ni tur mawlh chuan a rilru a luah tlat ṭhin. Engmah thawk peih loa awm nilen chang pawh a nei hial ṭhin. Malsawmi lah chuan a theihnghilh ta em ni? tih hial tur a ni. Message a chhang ngai lo a, phone call a la duh hek lo. Nikhat Rina mangang chuan, “Ti ge san dh myh loh a? gai ltk ce sn, gai v l mi? lugleg tuk. cag duh c lo,sewm m my..call ce ga cag twh rwh w...plzz” tih a thawn a, a call zui nghal a,mahse a la chhang duh ta chuang lo!! “Cell phone-te hi tunah chuan hnawmhne mai a ni ta!” a ti chuai raih a, a ‘HELLO BURTE’ chu a hmet mit nghal   a.
    Thla vawi thum a her liam hnu chuan an result pawh a chhuak ve ta hram a, vanneihthlak takin Rina te pahnih pawh chu an pass ve hlauh mai a. Tichuan Rina pawh a zirlai zir zawm turin a inkap liam ve leh ta. Mahse a beisei angin boruak a nuam ta hauh lo mai. Zanah mut hmunah a ngaihtuah vang vang a, “Hmeichhe rinawmna chu luite tui lian ang lek a lo nih hi..kar lo a a kam leh duak ṭhin ang hian” tihte a ngaihtuah rauh rauh a, a hun tawn chu mak a ti ngêi mai. A  ngenna angin Malsawmi’n eng thu mah a hrilh si lo, “Midang ka tawng tawh” tih êm pawh a hrilh si lo. Mah se an inkara khi awm chu a zau hle a ni tih Rina chuan a hriatna a rei tawh a, rilru nuamsa pawhin a awm hleithei ṭhin lo rêng a. Thil awmzia hriat chian tum a zawhna lah Malsawmi’n a chhang ṭha  duh bawk si lo, thil dang a sawi daih zel si. An inkar boruak sawi chu a duhin a duh bau lo a ni ber mai. Eng rilru nge maw a put teh reng ni, eng ngaihtuahna nge maw a neih le? Hriatthiam a har tluk zêtin ngaihtuahna pawh pek thiam a harsa. Rina pawh rilru nuam lovin ni tam a awm phah ta.
    Tuilai  rapa awm reng chu Rina tan ninawm a tling ta. Tlawm zawk leh zawldawh taka awm reng chu ni theiin a hre ta lo a. Nih lam lam nih ṭul tihna a rilruah a lian ta hle  mai. Malsawmi nihphung chu hriat ngei a tum a. Zankhat chu Malsawmi’n a sawi ṭha duh lo chung chu a zawt lui ta tlat a, an inzawt chhuak ta. Thu hriat chakawm tak kha thu hriat nuam lo ber a chang zo ta! Chumi zan chu ‘November Ni 14’ a ni nghe nghe.
    “Sawmte, i ngaihawm ṭhin hle mai, nang hi chuan min ngaih ve hmel lo ṭhin ka ti. Reh vang vang turin min duh ṭhin ang ti raw? Ka thei meuh si lova, ka rawn thâwm fo lo thei si lova”a’n ti phawng mai a. Malsawmi chuan “I reh vang vang te chuan i ngaihawm lutuk ang asin” tiin a lo chhang ve a. “A.. mi hi i ngai ve tak tak lo, i chetzia aṭang hian a lang reng a lawm, tunhma kha i ang ta lo  riau mai. Dik tak chuan min duh tawh miah lo ti raw?”
    “Ka ṭhian kawm tawh zawng zawngah nang aia kawm ngeih ka la nei lova, ka zah bawk che.”
    “Chu, ṭhian ang chauhin a ni maw min lo ngaih tak, min tihlimtu i ni a, chutiang bawkin kei pawh i hlimna ka ni ve lo em ni?”
    “Hmanah chuan ni ṭhin e, mahse tunah chuan..Rina min ngaidam rawh..i rilru ka tih nat chuan..tunah chuan ṭhian angin in en tawh ang..mah se inkawm zel tho ang aw...”
    Mihring damlai tawrh atan chuan hei aia na hi a awm thei chuang dawn em ni le? Mahse a tuar tawh tan lo chuan han hriatthiam zia a ni mawlh si lo.
    “Sawmte sawi hreh lo la, sawi hreh suh, ka pawm thlap ang. Dik taka sawi chuan kei chu thingtlang tlangval ve mai ka ni a, ka mawl êm a, i tan ka tling ngang lo a ni tih pawh ka hria a lawm, i hlim zawkna tur a nih  chuan ka  inthiarfihlim mai ang.”
    “Rina, chutiang zawng chuan inngaihtuah duh suh, mi puitling i ni tih ka hria. Kei aia ṭha pawh i hmu ṭeuh ang ka ring. Engpawh nise tun hnuah chuan ṭhian angin in en tawh ila ka duh a ni..tunah chuan a rem tawh lo..”
    Rina rilru na chu a indawm kun reng a, ti hian thu tawp a siam ta; “Anih leh Sawmte, kei chuan duh lo hle mah ila i thu tlukna chu ka pawm e. Tunhma a min lo duh dêrna zawng zawng ah khan ka lawm. Thil pakhat chiah ka ngen ang che; Hun lo la awm turah min mamawh ni emaw ka lam rawn hawi leh duh hun i nei a nih chuan he ka natna ata min thawi dam tur hian i lo kir leh dawn nia. I tan ka thinlung kawngka, tuma khar theih loh hi ka lo hawng rêng ang a, chutah chuan inthlahrung miah lo in i rawn lut dawn nia. A chhung ril berah ka lo nghak ang che..mangṭha le..” tih zawng hi.
    In hmangaihte khawvel chu pakhat zawk rinawm dan danglam tak avang chuan a tlu chhia a, a sawp chhe zo ta! Zanlai a liam a, zing dar hnih a rik takah chuan Rina chu muhil turin a inpuahchah a, a Pathian hnenah a inkawl tir tê tê a, a kawppui atan a \ha leh a mil tawk tur Pathianin a pek hun tur nghakhlel tak chungin a muhil ta siai siai a.